Is de pianostemmer wel goed gestemd?

Een citaat:

"Tuners are governed by instinct principally, and are necessarily emotional. They cannot be relied upon to tune at all times with equal results, for being to much depends upon mood. The most expert and rapid tuners are men possessed of a highly excitable, nervous, and emotional temperament, verging on the border of insanity at times".
Daniel Spillane, The Piano, Scientific, Technical, and Practical Instructions relating to Tuning, Regulating, and Toning (New York: Edward Lyman Bill, 1893), p26

Dit is een van de redenen waarom ik gebruik maak van een stemapparaat. Hierdoor is de kwaliteit van mijn stemmingen veel minder afhankelijk van het weer, mijn vermoeidheid, lichamelijke en geestelijke gesteldheid. Een stemapparaat maakt van een slechte stemmer geen goede stemmer. Het maakt van een drukbezette goede stemmer wel een beter mens, want hij kan ook aan het einde van een lange dag nog de concentratie opbrengen die nodig is voor een goede stemming en ook nog geduld hebben voor veeleisende klanten, lawaaiige kinderen en weerbarstige piano's. Bovendien krijgt hij dubbele informatie : via zijn gehoor en via zijn ogen. Zijn eindoordeel baseert hij op wat hij hoort.

Maar algemener geldt volgens mij ook dat iedereen, luisteraar, bespeler of technicus, muziek en muziekinstrumenten elke keer weer anders ervaart. Dit is sterk afhankelijk van het gevoel van de dag. Bovendien ervaart men een instrument niet alleen elke dag anders, maar is het instrument elke dag ook weer anders. Dit heeft tot gevolg dat men de ene dag iets zegt te vinden dat men de andere dag weer anders uitdrukt. Wat zelfs tot elkaar tegensprekende uitspraken kan leiden.
Dit heeft voor mij niet tot gevolg dat ik uitspraken van anderen en van mezelf niet meer vertrouw maar wel dat ik alle uitspraken registreer en opspaar om pas later te gebruiken.